Sprzęganie na egzaminie B+E – co ustalili egzaminatorzy.

Jednym z zadań egzaminacyjnych realizowanych podczas egzaminu państwowego na prawo jazdy w zakresie kategorii B+E jest sprzęganie pojazdu z przyczepą i rozprzęganie  pojazdu z przyczepą. Zadanie to realizowane jest zgodnie z kryteriami określonymi w tabeli nr 6 poz. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz.U. z 2019 r. poz. 1206 z późn. zm.)  

Oprócz podstawowych zadań związanych ze:

  • sprawdzeniem stanu technicznego podstawowych elementów pojazdów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ruchu drogowego,
  • właściwym ustawieniem fotela, lusterek, zagłówków i zapięcie pasów bezpieczeństwa, upewnieniem się czy drzwi pojazdu są zamknięte

dla kategorii B+E dodatkowo wykonuje się:

  1. sprawdzenie mechanizmu sprzęgającego (w tym przewodów hamulcowych i elektrycznych), elementów przyczepy związanych z jej załadunkiem, sposobu zabezpieczenia ładunku,
  2. sprzęganie przyczepy z pojazdem silnikowym (sytuacja wyjściowa – pojazd silnikowy obok przyczepy) – na wykonanie zadania osoba egzaminowana ma nie więcej niż 15 minut, a osoba niepełnosprawna, mająca niedowład kończyn dolnych lub górnych, ma na wykonanie tego zadania nie więcej niż 30 minut.

Dla tego zadania określono sposób wykonania sprzęgania. Wykonuje się je w następujący sposób:

  • podjazd pojazdem silnikowym przed przyczepę,
  • odbezpieczenie (otwarcie) mechanizmu sprzęgającego w pojeździe,
  • cofnięcie pojazdem silnikowym w kierunku przyczepy w sposób umożliwiający dokonanie sprzęgnięcia – w przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii B+E nie jest wymagane, aby po zakończeniu cofania urządzenie sprzęgające przyczepy znajdowało się bezpośrednio nad kulistą główką haka pojazdu silnikowego, jednak jego odległość od główki haka nie powinna przekraczać 0,5 m,
  • regulacja wysokości zaczepu przyczepy (w przypadku gdy konstrukcja przyczepy to umożliwia),
  • dokonanie połączenia zaczepu przyczepy z hakiem lub zaczepem pojazdu silnikowego oraz zabezpieczenie przed rozłączeniem,
  • podłączenie do pojazdu silnikowego: przewodów elektrycznych przyczepy (silnik pojazdu wyłączony), przewodów hamulcowych przyczepy, sprawdzenie działania świateł przyczepy, zwolnienie hamulca postojowego, jeżeli przyczepa jest wyposażona w hamulec postojowy;

Przepis niby jednoznaczny, ale w części egzaminatorów wzbudził kontrowersje. W niektórych Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego postanowiono, że pomimo iż po ostatniej zmianie przepisów został dodany przepis, że  „w przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii B+E nie jest wymagane, aby po zakończeniu cofania urządzenie sprzęgające przyczepy znajdowało się bezpośrednio nad kulistą główką haka pojazdu silnikowego, jednak jego odległość od główki haka nie powinna przekraczać 0,5 m,” to i tak nie wolno kandydatom na kierowców przyciągnąć stojącej 50 cm od haka przyczepy i sprzęgnąć jej z pojazdem. Rzekomą przyczyną takiego postępowania egzaminatorów miały być zasady bezpieczeństwa (wynikające z dalszej części tego przepisu), które nie pozwalają zwolnić hamulca przyczepy przed jej połączeniem z pojazdem.

Jest to oczywiste naciąganie prawa. Wprowadzona w przepisach zmiana jednoznacznie ma za zadnie „unormalnienie sytuacji” poprzez dopuszczenie nieprecyzyjnego podjazdu pojazdem do przyczepy, a następnie, zezwolenie na połączenie pojazdu z przyczepą poprzez jej ręczne dociągnięcie. Oczywiste jest, że aby dociągnąć przyczepę należy zwolnić jej hamulec i zachowując zasady bezpieczeństwa podciągnąć ręcznie pojazd. Takie też ustalenie podjęli podczas spotkania w dniu 22 października 2022r. egzaminatorzy nadzorujący. Na szczęście sytuacja taka miała miejsce w niewielu WORD – ach, a ustalenie poczynione na ww. spotkaniu egzaminatorów nadzorujących pokazały, że zdrowy rozsądek potrafi jednak zwyciężyć niewłaściwe zachowania niektórych egzaminatorów.  

Tomasz Piętka