24 punkty i co dalej – procedura od strony kierowcy

Po raz kolejny dostaję zapytanie jak to jest obecnie z punktami karnymi. Jaka jest procedura przy przekroczeniu. Czy, kiedy i do kiedy wolno mi jeździć samochodem itp.

Oczywiście mogę odesłać do mojego poprzedniego artykułu o możliwości i trybie postępowania możliwym do zastosowania przez starostę, ale rozumiem, że fajniej będzie opisać i wyjaśnić całą procedurę od strony kierowcy.

Wydaje się niektórym, że są to rzeczy proste i nie wymagające wyjaśnień, ale warto wiedzieć co Ci wolno, a czego już nie jak przesadziłeś na drodze. Dla niektórych może to być ważna wiedza np. w przypadku konieczności dojechania do domu czy klienta, lub możliwości wykonywania pracy zawodowej. Oczywiście można by powiedzieć, że jak nabroiłeś to teraz masz problem, ale mimo wszystko warto zapoznać się ze stanem prawnym, aby nie narozrabiać jeszcze więcej.

Trzeba zacząć przede wszystkim od przepisów, na podstawie których nakładane są na kierowców punkty za wykroczenia w ruchu drogowym czyli potocznie mówiąc „punkty karne”. Jeszcze do niedawna limit 24 punktów karnych był limitem rocznym i po roku od wykroczenia uzyskane „punkty karne” z automatu ulegały zatarciu. Oczywiście nie dotyczyło to sytuacji przekroczenia dopuszczalnego limitu. Jednak w styczniu 2022 roku zasady te uległy znacznej zmianie.

Limit 24 punktów nie dotyczy już 1 roku, a dwóch lat. Oznacza to, że uzyskane „punkty karne” ulegają zatarciu po 2 latach od popełnienia wykroczenia i to pod warunkiem, że zostanie w terminie zapłacona grzywna wynikająca z mandatu karnego. (Jeżeli termin zapłacenia mandatu będzie późniejszy to dwa lata do zatarcia punktów karnych liczą się od daty zapłacenia grzywny.)

Co to oznacza dla zwykłego kierowcy?   

Oczywiście dużo szybszą drogę do utraty uprawnień do kierowania pojazdami i konieczność dłuższego pilnowania się i temperowania swoich zachowań na drodze.

No dobrze a co wtedy kiedy jednak nie uda nam się powstrzymać i przekroczymy dopuszczalną liczbę 24 „punktów karnych”?  

Najprościej będzie odpowiedzieć w punktach:

1. Zatrzymanie osoby na drodze przez Policję i nałożenie mandatu i punktów w ilości, która spowoduje przekroczenie liczby 24 punktów za wykroczenia (także w przypadku GiTD),
2. W tym momencie Policja jeszcze nie zatrzyma prawa jazdy, ponieważ zatrzymanie prawa jazdy może nastąpić dopiero przy następnej kontroli – oznacza to, że nadal możesz kierować pojazdem,
3. Wpisanie punktów do ewidencji,
4. Przekazanie informacji o przekroczeniu dopuszczalnej liczby punktów do ewidencji i starosty.
5. Starosta nie wyda decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy bo nie ma podstawy prawnej – czyli nadal możesz kierować pojazdem.
6. Wystosowanie wniosku przez Policję do starosty o sprawdzenie kwalifikacji w związku z przekroczeniem 24 punktów, 
7. W tym momencie starostwa wyda ci skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje (art. 18 pkt 1 ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw z dnia 2 grudnia 2021 r) wskazując w nim termin wykonania tego obowiązku – nadal możesz kierować pojazdem.
8. Razem ze skierowaniem na egzamin otrzymasz Profil Kandydata na Kierowcę (a w zasadzie nr tego profilu)
9. Wraz z numerem musisz pójść do wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego zapisać się na egzamin. Ważne jest żeby pamiętać, że egzamin to zarówno część teoretyczna jak i część praktyczna. W przypadku egzaminu kontrolnego obydwie te części musisz zdać za pierwszym razem.
10. Niestety egzamin będziesz musiał zdawać ze wszystkich posiadanych kategorii prawa jazdy.
11. W przypadku wyniku pozytywnego – nie musisz podejmować żadnego działania ponieważ nadal posiadasz prawo jazdy, które nie zostało Ci zatrzymane (ewentualne przekazanie informacji o pozytywnym wyniku).
12. W przypadku wyniku negatywnego, bez znaczenia czy z części teoretycznej czy praktycznej, starosta wyda Ci decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami (art. 103 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami)
13. W przypadku jeżeli nie stawisz się na egzamin w wyznaczonym terminie (zarówno w tym który jest określony w skierowaniu, jak i tym określonym przez WORD przy zapisie) starosta podobnie jak w przypadku wyniku negatywnego egzaminu wyda Ci decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami (na podstawie art. 18 pkt 3 ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw z dnia 2 grudnia 2021 r.).

Pamiętaj, że będziesz mógł kierować samochodem do momentu:

• ponownego zatrzymania przez Policję po przekroczeniu 24 punktów za wykroczenia w ruchu drogowym – w tym przypadku zostanie Ci zatrzymane prawo jazdy i już nie będziesz mógł kierować ponieważ Twoje uprawnienia zostaną zawieszone i będziesz traktowany jak osoba bez uprawnień ,
• uzyskania negatywnego wyniku egzaminu państwowego sprawdzającego kwalifikacje i wydania decyzji o cofnięciu uprawnień.

Nie zapomnij także, że masz także obowiązek poddania się badaniu psychologicznemu w zakresie psychologii transportu w terminie określonym w informacji uzyskanej od starosty (art. 98a ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami).