Przyszłość szkolenia i egzaminowania

Czasami mam wrażenie, że od dłuższego czasu zmagamy się z rozwiązywaniem wyłącznie bieżących problemów i zasypywaniem ognisk zapalnych w obowiązujących przepisach. Należy jednak pamiętać, że wielkimi krokami zbliża się ewidentny skok technologiczny w pojazdach szkoleniowych i egzaminacyjnych. W zasadzie zmiana technologiczna już się zaczęła. Pojazdy, które dzisiaj kupujemy wyposażone są w wiele systemów dbających o nasze bezpieczeństwo, ale też niejednokrotnie zastępujących kierowcę. Wszystko jest ok dopóki systemy nie zaczynają kierować pojazdami za nas, albo kiedy przestajemy wiedzieć, czy na jakąś sytuację zareagował kursant czy pojazd. Ostatnie zmiany w przepisach pozwoliły na stosowanie niektórych systemów w pojazdach egzaminacyjnych, ale zaraz może się to okazać dużo za mało. Niektórych systemów nie da się już wyłączyć, a samochodów bez nich już nie zamówimy. Widać też, że cała Europa idzie w kierunku automatycznych skrzyń biegów. Za dwa trzy lata nie da się zamówić małego miejskiego samochodu z manualną skrzynią biegów. Dlatego też już teraz trzeba zacząć przygotowywać się do tego zadania.

Z systemami zetkną się zarówno instruktorzy i egzaminatorzy. Nie mogąc ich wyłączać będą musieli zmienić zasady szkolenia i egzaminowania młodych kierowców. Co ważne w procesie zarówno szkolenia jak i egzaminowania będą musiały pojawić się jako nowe wyposażenie pojazdu, którego umiejętność bezpiecznej obsługi będzie musiał pokazać instruktor, a sprawdzić egzaminator. Zaczynają to być dodatkowe umiejętności i to trudne do opanowania, przekazania i sprawdzenia. Umiejętność korzystania z ekranów podczas jazdy i parkowania, zachowanie wszelkich zasad bezpieczeństwa i zagrożenia idące za złą obsługą tych systemów nie mogą zostać pominięte. Zatem zarówno instruktorzy, jak i egzaminatorzy stoją przed nowym zadaniem polegającym na wypracowaniu i nauczeniu się nowych metod szkolenia i egzaminowania.

Warto zatem na początku zapoznać się z wytycznymi jakie dla instruktorów i egzaminatorów przygotowała największa organizacja zrzeszająca podmioty przeprowadzające egzaminy – czyli CIECA.

W poniższych tabelach możecie zapoznać się z aktualnymi wytycznymi w tym zakresie.  

UWAGI OGÓLNE
ZASADY OGÓLNE	WSKAZÓWKI DLA KANDYDATÓW	WSKAZÓWKI DLA EGZAMINATORÓW
Podczas egzaminu nie należy koncentrować się na zasadności dopuszczenia systemu ADAS, ale na sposobie nadzorowania lub oceny kompetencji kierowcy, jeśli korzysta on z systemu ADAS dostępnego w pojeździe podczas egzaminu.   Kompetencje wymagane do prawidłowego korzystania z ADAS powinny być sprawdzane zarówno w egzaminie teoretycznym, jak i praktycznym, aby upewnić się, że kandydat posiada zarówno wiedzę i/lub zrozumienie, jak i umiejętności prawidłowego korzystania z ADAS.	Ogólnie rzecz biorąc, dozwolone jest korzystanie ze wszystkich systemów ostrzegawczych i wspomagających, ale kandydat musi być również w stanie prowadzić manualnie. Jeśli jest to konieczne, w dowolnej części oceny podczas egzaminu na prawo jazdy egzaminator może zdecydować, że korzystanie z systemów wsparcia technicznego w pojeździe może być ograniczone. Egzaminator decyduje, co należy obserwować i oceniać podczas egzaminu.   Jeśli kandydat korzysta z systemu, powinien wiedzieć, jak on działa i powinien być w stanie go wyłączyć lub dostosować w razie potrzeby lub na żądanie egzaminatora.   W niektórych przypadkach urządzenie ADAS może nie działać. Nie powinno to oznaczać, że test nie może zostać przeprowadzony.	Technologie o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa, które mogą zapobiec zderzeniu lub zmniejszyć jego dotkliwość, powinny być dozwolone i nie powinny być wyłączane podczas testu.   Egzaminatorzy powinni opierać swoje decyzje na działaniach kandydata, a nie na pojeździe. Technologie zapewniają dodatkowe funkcje pojazdu, ale egzaminator musi ustalić, czy kandydat zachowuje się zgodnie z prawidłowymi zachowaniami podczas jazdy. Zadaniem egzaminatora jest zawsze ocena zachowania kandydata, a nigdy systemu:   Egzaminator powinien określić zdolność kandydata do prawidłowego korzystania z każdego systemu ADAS (tj. zachowania bezpiecznego marginesu podczas korzystania z tempomatu adaptacyjnego).Proces prowadzący wnioskodawcę do podjęcia decyzji o użyciu (lub nie) systemu ADAS, w który wyposażony jest samochód. Oznacza to, że ważne jest, aby ocenić zdolność wnioskodawcy do uwzględnienia wszystkich elementów sytuacji na drodze (pogoda, warunki drogowe itp.) przy podejmowaniu decyzji o aktywacji lub użyciu ADAS.  Czy jest jakiś system wsparcia, który przeszkadza kandydatowi? W takim przypadku kandydat powinien mieć możliwość jego wyłączenia.
		Kontrola czujników przed egzaminem powinna być przeprowadzana przez egzaminatora w ramach “kontroli obchodu”, a nie przez kandydata, ponieważ zajmuje to czas testu.

SYSTEMY OSTRZEGANIA O POJAZDACH
ZASADY OGÓLNE SYSTEMY OSTRZEGANIA O POJAZDACH	WSKAZÓWKI DLA KANDYDATÓW	WSKAZÓWKI DLA EGZAMINATORÓW
Technologie powiadamiające kierowcę za pomocą dźwięku, światła lub wibracji o zbliżającym się zderzeniu lub innym problemie. Np. -Czujniki parkowania -Ostrzeżenie zapasowe -Monitor martwego pola i ostrzeżenie. -Ostrzeżenie o ruchu poprzecznym z tyłu. Przez cały czas kandydat powinien mieć ogólną świadomość sytuacji i otoczenia. Obserwacja jest nadal jedną z najważniejszych kompetencji do sprawdzenia.	Korzystanie z tych funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi innymi niezbędnymi zachowaniami, monitorując i manewrując pojazdem w bezpiecznych warunkach podczas parkowania i cofania.   Sprawdź okolice samochodu, np. lusterka, kontrola głową przez ramię lub kamery, jeśli są dostępne.	Ogólnie rzecz biorąc, powinny one być dozwolone w teście. Kandydat powinien wykazać się właściwą reakcją na technologie. Kierowca może być zmuszony do wprowadzenia zmian, aby zapobiec problemowi lub kolizji. Na przykład, kandydaci nie powinni polegać wyłącznie na czujnikach parkowania w celu wykrycia wszystkich obiektów na parkingu. Poleganie wyłącznie na tylnym alercie ruchu poprzecznego nie pokazuje zdolności kandydatów do bezpiecznego monitorowania otaczającego obszaru podczas cofania pojazdu. Jeśli systemy się aktywują, egzaminator musi określić, czy pojazd jest wystarczająco blisko, aby stanowić zagrożenie (nie różni się to od oceny bez systemów). Egzaminator musi ocenić powagę sytuacji.

CZUJNIKI Np. czujniki parkowania, czujniki widoku do tyłu, czujniki widoku bocznego lub system czujników widoku dookoła.

Korzystanie z tych funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów.   Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi innymi zachowaniami niezbędnymi do monitorowania i manewrowania pojazdem w bezpiecznych warunkach podczas parkowania, cofania itp. Samo korzystanie z systemu (bez sprawdzania lusterek i kontroli głową) nigdy nie jest wystarczające do zapewnienia bezpieczeństwa. Kandydat powinien rozejrzeć się po samochodzie, sprawdzić lusterka, sprawdzić głową przez ramiona lub kamery, jeśli są dostępne itp.

Samo korzystanie z kamer nie wykazuje zdolności wnioskodawcy do bezpiecznego monitorowania i obsługi pojazdu oraz jego otoczenia podczas cofania.   Powinni wykazać się umiejętnością korzystania z kamery w ramach zadania monitorowania. Używając wszystkich metod razem, kandydat będzie w stanie bezpiecznie monitorować i manewrować swoim pojazdem, uzyskać lepszą percepcję i zobaczyć wszystko, czego nie rejestruje kamera. Zawsze upewnij się, że jeśli system się aktywuje, egzaminator musi wziąć pod uwagę ograniczenia systemu ostrzegania: niektóre systemy mogą być zbyt czułe i działać zbyt wcześnie.

OSTRZEŻENIE O PRĘDKOŚCI NA ZAKRĘCIE	Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się umiejętnością utrzymywania bezpiecznej prędkości podczas jazdy w kierunku i przez zakręty oraz wyjścia z nich.	Sama prawidłowa reakcja na ostrzeżenie o prędkości na zakręcie nie świadczy o zdolności kandydata do utrzymania bezpiecznej prędkości podczas jazdy. Na przykład kandydaci nie powinni popadać w samozadowolenie i polegać wyłącznie na ostrzeżeniu o prędkości na zakręcie. Jeśli ostrzeżenie o prędkości na zakręcie aktywuje się, egzaminator musi określić, czy pojazd jedzie zbyt szybko na zakręcie (nie różni się to od oceny bez systemów). Egzaminator musi ocenić powagę sytuacji.
TECHNOLOGIE WYKRYWANIA ROWERÓW, PIESZYCH I PRZESZKÓD	Korzystanie z tych funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów.	Kandydaci powinni zawsze skanować drogę i horyzont przed sobą, wypatrując rowerzystów, pieszych i przeszkód.
	Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do bezpiecznego skanowania i monitorowania otoczenia przed pojazdem pod kątem zagrożeń, w tym rowerzystów, pieszych i przeszkód.   Funkcja wykrywania przeszkód nie zastępuje wyszukiwania wzrokowego ani sprawdzania lusterek.	W  niektórych  przypadkach  technologie  wykrywania  przeszkód  mogą wykazywać brak świadomości wnioskodawcy na temat otoczenia i zdolności do regularnego sprawdzania rowerzystów, pieszych i przeszkód, zwłaszcza na obszarach miejskich. Jeśli wnioskodawca zostanie ostrzeżony przez system, że zbliża się do wolno poruszającego się lub nieruchomego obiektu, powinien odpowiednio zareagować. Jeśli kierowca nie zareaguje na ostrzeżenie, powinien zostać oceniony stosownie do okoliczności.
	Technologie wykrywania przeszkód nie pokazują kandydatom świadomości otoczenia i zdolności do regularnego sprawdzania rowerzystów, pieszych i przeszkód, zwłaszcza w obszarach miejskich.	Po uruchomieniu urządzenia ostrzegawczego egzaminator musi ocenić sytuację. Ostrzeżenia te mogą pomóc egzaminatorom w monitorowaniu kandydatów i ich zachowania: Np. jeśli osoba przechodzi przed pojazdem lub za nim, gdy jest on zatrzymany lub zwolnił w odpowiednim czasie, kandydat nie powinien nie zdać egzaminu.
		Egzaminator musi wziąć pod uwagę, jeśli wystąpi zupełnie nieoczekiwana sytuacja, a systemy ostrzegą o niej kandydata: np. rowerzysta nadjeżdżający znikąd itp.

SYSTEMY OSTRZEGANIA PRZED KOLIZJĄ Z PRZODU (FCW)

Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do bezpiecznego skanowania i monitorowania środowiska jazdy przed zagrożeniami.

Z pewnością nie będzie różnicy w ocenie w porównaniu z pojazdami, które nie mają tych systemów. Po uruchomieniu urządzenia ostrzegawczego egzaminator musi ocenić sytuację. Testy powinny obejmować ocenę odległości za pojazdem i czasu, w którym urządzenie ostrzegawcze jest aktywowane.

	W niektórych przypadkach systemy FCW mogą wykazywać niezdolność kandydata do prawidłowego kontrolowania pojazdu na jezdni i utrzymywania bezpiecznej odległości za pojazdem	Jeśli FCW aktywuje się, kandydat powinien zademonstrować właściwe zachowanie poprzez szybkie hamowanie lub kierowanie. Powinien rozpoznać, że na jego drodze znajduje się inny pojazd lub obiekt. Ostrzeżenie może również zwrócić uwagę wnioskodawcy na obiekt lub pojazd nagle wjeżdżający na tor jazdy. W tym działaniu wnioskodawca mógł nie popełnić błędu w zachowaniu, a zatem nie powinien zostać ukarany
INTELIGENTNY ASYSTENT PRĘDKOŚCI (ISA) LUB OSTRZEŻENIE O DUŻEJ PRĘDKOŚCI	Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydaci powinni jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do bezpiecznego monitorowania prędkości.	Nie powinno być różnicy w ocenie w porównaniu z pojazdami, które nie mają tych systemów.   Ostrzeżenia mogą pomóc egzaminatorom w monitorowaniu prędkości kandydata. Istnieje wiele innych czynników, o których należy pamiętać, gdy kandydat korzysta z tego systemu, np. warunki pogodowe, ciemność itp.   Podczas jazdy wnioskodawca powinien zawsze utrzymywać bezpieczną prędkość i przestrzegać ograniczenia prędkości, od czasu do czasu spoglądając na prędkościomierz.   W niektórych przypadkach technologie ISA mogą wykazać niezdolność kandydatów do utrzymania bezpiecznej prędkości i przestrzegania ograniczenia prędkości na drodze. Egzaminator musi ocenić powagę sytuacji.
OSTRZEŻENIE O NIEZAMIERZONEJ ZMIANIE PASA RUCHU (LDW)	Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do utrzymania swojej pozycji na pasie ruchu. Kandydat powinien wykazać się odpowiednią kontrolą wzrokową i sterowaniem, aby pozostać na swoim pasie ruchu.	Nie powinno być różnicy w ocenie w porównaniu z pojazdami, które nie mają tych systemów. Ostrzeżenia mogą pomóc egzaminatorom w monitorowaniu pozycji kandydata na pasie ruchu. W niektórych przypadkach LDW może wykazać niezdolność kandydata do kontrolowania pojazdu na jezdni i pozostania na pasie ruchu. W przypadku aktywacji urządzenia ostrzegawczego egzaminator nie powinien opierać oceny na wskaźniku dźwiękowym. Egzaminator powinien obserwować bliskość pojazdu do linii pasa ruchu, aby ustalić, czy kandydat przekroczył lub dotknął linii pasa ruchu.

		Testy powinny oceniać zachowanie kandydata podczas utrzymywania pojazdu na pasie ruchu. Kandydaci nie powinni być zależni od LDW, aby utrzymać swoją pozycję na pasie ruchu.
MONITOROWANIE MARTWEGO POLA	Korzystanie z tych funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi innymi zachowaniami niezbędnymi do monitorowania i manewrowania pojazdem w bezpiecznych warunkach podczas zmiany pasa ruchu.   Korzystanie z lusterek bocznych, lusterka wstecznego i kontroli głową jest nadal konieczne.	Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Jeśli monitor martwego pola aktywuje się, kandydat demonstruje prawidłowe wizualne zachowanie wyszukiwania, sprawdzając odpowiednie lusterko i martwe pole podczas zmiany pasa ruchu. Powinien rozpoznać, że inny pojazd znajduje się w jego martwym polu. Urządzenie nie powinno być wyłączone. Kandydat jest zobowiązany do sprawdzenia odpowiedniego lusterka i martwych punktów (kontrola głową) podczas zmiany pasa ruchu. Zalicz wszystkie czynności związane ze zmianą pasa ruchu jako standardowe, jeśli kandydat korzysta z lusterek i sprawdza głową. Egzamin powinien oceniać ogólne zachowanie kandydata podczas zmiany pasa ruchu. Sprawdzanie tylko monitora martwego pola nie jest zachowaniem, które chcemy zobaczyć.
MONITOR SENNOŚCI I ROZPROSZENIA UWAGI Pojawia się na opublikowanej przez KE liście obowiązkowych funkcji w samochodach od 2022 roku. Nie będzie używany podczas egzaminu praktycznego ze względu na jego krótki czas trwania, ale w przyszłości może być możliwe włączenie tego elementu do egzaminu teoretycznego.

SYSTEMY WSPOMAGANIA ZNAKÓW DROGOWYCH (RSAS)

Korzystanie z tej funkcji technologicznej powinno być dozwolone podczas testów. Kandydaci nie powinni zatem polegać wyłącznie na systemie RSIAS w celu wykrycia wszystkich znaków drogowych. Samo poleganie na RSIAS nie pokazuje zdolności kandydata do dostrzeżenia i zapamiętania, który znak drogowy nadal obowiązuje.

Należy zauważyć, że RSI nie zawsze pokazuje wszystkie objawy lub prawidłową prędkość. Egzaminator musi mieć pewność, że kandydat nie opiera się wyłącznie na informacjach dostarczonych przez RSIAS. Egzaminator powinien ocenić umiejętność rozpoznawania i zapamiętywania znaków drogowych.

SYSTEMY WSPOMAGANIA
ZASADY OGÓLNE SYSTEMY WSPOMAGANIA	WSKAZÓWKI DLA KANDYDATÓW	WSKAZÓWKI DLA EGZAMINATORÓW
UWAGI OGÓLNE Technologie systemów wspomagania pojazdu pomagają kierowcy uniknąć zagrożenia lub kolizji i powinny być dozwolone podczas testów. Zasadniczo wszystkie systemy ADAS, które zwiększają bezpieczeństwo, muszą być używane w teście. Systemy wspomagania powinny być wprowadzane zarówno w testach teoretycznych, jak i praktycznych. Osoby niepełnosprawne mogą korzystać z większej liczby systemów, ponieważ stanowią inną grupę społeczną i mają więcej możliwości.	Niektóre systemy wspomagania automatycznie dostosowują działanie pojazdu, a niektóre pomagają kierowcy w dokonywaniu regulacji, takich jak hamowanie lub kierowanie. Kierowca może jednak być zmuszony do wykonania manewru, aby zapobiec problemowi lub kolizji. Kandydat nie powinien polegać wyłącznie na ADAS.	Egzaminatorzy nie powinni polegać wyłącznie na ADAS lub ich komunikatach podczas oceny. Egzaminatorzy powinni testować granice systemów.

AUTOMATYCZNE SYSTEMY HAMOWANIA AWARYJNEGO (AEB)   Dane wejściowe w szkoleniu egzaminatorów, ponieważ czasami istnieje niewielka różnica między prawidłową interwencją systemu a nieprawidłową (na przykład w korku). Odpowiednie, ponieważ kierowca powinien być świadomy i przewidywać zagrożenia przed aktywacją technologii.

Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do odpowiedniego zarządzania prędkością i przestrzenią. Powinni być w stanie zidentyfikować zagrożenia na czas i rozpocząć zwalnianie lub zatrzymywanie pojazdu w odpowiednim czasie, aby uniknąć uderzenia w zagrożenia.

W niektórych przypadkach AEB może wykazać niezdolność wnioskodawcy do bycia świadomym otoczenia i pojazdów znajdujących się przed nim na jezdni. Gdy AEB aktywuje się, egzaminator może oblać kandydata za niezidentyfikowanie zagrożenia, brak skanowania, niezachowanie wystarczającej odległości itp. Należy jednak zauważyć, że AEB może zareagować szybciej niż człowiek, jeśli inny pojazd lub obiekt pojawi się nagle przed pojazdem wnioskodawcy bez żadnego ostrzeżenia. W takim przypadku egzaminator będzie musiał użyć własnego osądu, aby ustalić, czy kandydat powinien zostać oceniony za niezatrzymanie się przed aktywacją AEB.

ASYSTENT UTRZYMANIA PASA RUCHU (LKA)	Korzystanie z tej funkcji technologii bezpieczeństwa powinno być dozwolone podczas testów.	Z pewnością nie będzie różnicy w ocenie w porównaniu z pojazdami, które nie mają tych systemów.
Ocena nie powinna opierać się na aktywacji systemu.	Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do utrzymania pozycji na pasie ruchu: odpowiednim prowadzeniem wzrokowym i kontrolą nad kierownicą w celu utrzymania pojazdu na pasie ruchu.	W niektórych przypadkach urządzenia LKA mogą wykazać niezdolność wnioskodawcy do utrzymania kontroli nad pojazdem na jezdni i pozostania na pasie ruchu. Kandydat powinien być w stanie przejąć kontrolę, jeśli system osiągnie swoje granice, a następnie wykazać się umiejętnością ustawienia i utrzymania pojazdu na pasie ruchu, chyba że skręca lub zmienia pas. Podczas jazdy kandydat powinien być zawsze świadomy swojego otoczenia i ruchu na pasach wokół niego. Kandydat powinien regularnie sprawdzać ruch drogowy i lusterka.
		Kandydat nie powinien być zależny od systemu wspomagania utrzymania pasa ruchu w celu utrzymania swojej pozycji na pasie ruchu. Egzaminator powinien mieć możliwość poproszenia kandydata o wyłączenie systemu, jeśli uzna to za stosowne i jeśli chce zaobserwować, że kandydat może utrzymać swoją pozycję bez systemu.

PRZEJMOWANIE SYSTEMÓW
ZASADY OGÓLNE PRZEJMOWANIE SYSTEMÓW	WSKAZÓWKI DLA KANDYDATÓW	WSKAZÓWKI DLA EGZAMINATORÓW
Systemy przejęcia to technologie, które zapewniają udogodnienia dla kierowcy i nie wymagają od kandydata wykazania się podstawowymi umiejętnościami prowadzenia pojazdu.   Systemy te odbierają kontrolę kierowcy.		Jeśli egzaminator dopuszcza te systemy w teście, powinien nadal wymagać od kandydata wykazania się podstawowymi umiejętnościami prowadzenia pojazdu.
ADAPTACYJNY TEMPOMAT (ACC)	Korzystanie z tej wygodnej funkcji technologicznej powinno być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak wykazać się wszystkimi zachowaniami niezbędnymi do bezpiecznego kontrolowania prędkości pojazdu.	Kandydat może korzystać z ACC w niektórych częściach egzaminu. Egzaminator może jednak poprosić kandydata o jego wyłączenie, aby móc ocenić jego zdolność do bezpiecznego kontrolowania prędkości i odległości od pojazdów poprzedzających bez korzystania z tej funkcji. Jeśli ACC jest włączony, kandydat powinien zademonstrować właściwe zachowanie, np. podczas zbliżania się do ostrych zakrętów lub gdy samochód z przodu znika na rondzie.
	ACC     nie     wykazuje     zdolności            kandydata do kontrolowania prędkości pojazdu.
AUTOMATYCZNE PARKOWANIE   Korzystanie z tej wygodnej funkcji technologicznej może być dozwolone podczas testów. Automatyczne parkowanie nie wykazuje podstawowych umiejętności wnioskodawcy w zakresie prawidłowego parkowania równoległego pojazdu na miejscu parkingowym.	Nawet podczas korzystania z tego systemu ADAS kandydat powinien w pełni wykazać się podstawowymi umiejętnościami parkowania równoległego.	Korzystanie z tej funkcji technologicznej może być stosowane, o ile kandydat wykazał już, że potrafi parkować bez tych systemów. W przypadku korzystania z tego systemu ADAS podczas egzaminu praktycznego, parkowanie równoległe pod kątem 45° powinno być obowiązkowe bez tego systemu, a drugie może być dozwolone z systemem.

FUNKCJE PILOTA AUTOSTRADOWEGO LUB AUTOMATYCZNEGO PILOTA Ten system ADAS jest połączeniem ACC, AEB i LKA. Może to być dozwolone w teście, ale ogólnie i w większości krajów nie ma jeszcze zastosowania. Jesteśmy w okresie przejściowym dotyczącym tego systemu.	Korzystanie z tej wygodnej funkcji technologicznej może być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak być w stanie zademonstrować wszystkie umiejętności i zachowania niezbędne do bezpiecznej jazdy po autostradach i podobnych drogach bez aktywacji tych systemów.	Korzystanie z tego systemu nie jest zalecane, ale może być dozwolone podczas testu. Jeśli system jest dozwolony, egzaminator może poprosić kandydata o jego wyłączenie, aby móc ocenić jego umiejętności bezpiecznego prowadzenia pojazdu na tej samej lub podobnej drodze bez tego urządzenia. Kandydat może korzystać z tych systemów w krótkich częściach egzaminu, jeśli jest to właściwe.   Jeśli system zostanie aktywowany, kandydat powinien wykazać się umiejętnością monitorowania otoczenia, a jeśli okaże się to konieczne, powinien przejąć kontrolę lub zjechać z autostrady.
ASYSTENT CENTROWANIA PASA RUCHU (LCA)	Korzystanie z tej wygodnej funkcji technologicznej może być dozwolone podczas testów. Kandydat powinien jednak być w stanie zademonstrować wszystkie umiejętności i zachowania niezbędne do utrzymania i kierowania pojazdem we właściwej pozycji na drodze.	Korzystanie z tego systemu może być dozwolone podczas testu.   Jeśli system jest dozwolony, egzaminator może poprosić kandydata o jego wyłączenie, aby móc ocenić zdolność kandydata do bezpiecznego prowadzenia pojazdu i kierowania nim we właściwej pozycji.

Wytyczne CIECA dotyczące przeprowadzania egzaminu praktycznego w pojazdach wyposażonych w zaawansowane systemy wspomagania kierowcy

Analizując te wytyczne trzeba się zastanowić, czy obecne przepisy jednoznacznie określające zadania egzaminacyjne, sposób ich realizacji i kryteria oceny, nie powinny w szybkim tempie ewoluować tak aby chociaż w małym stopniu przybliżyć nas do możliwości praktycznego wykorzystania przedstawionych wytycznych.