Niemcy też mają problemy.

Od pewnego czasu trwa dyskusja na temat polskiego systemu edukacji kierowców. Narzekamy na place manewrowe, niskie ceny, brak instruktorów czy ogólnie na to, że system jest przestarzały i nie nawiązuje do realiów. Oczywiście narzekamy też na niskie ceny kursów w stosunku do zarobków. Jako wzór właściwego działania zwykle wskazujemy naszych zachodnich sąsiadów czyli Niemców. Warto jednak zauważyć, że branża szkoleniowa ma tam też swoje problemy, o których zwykle trudno się dowiedzieć. Zatem proponuję przeanalizować rodzaj petycji niemieckiej organizacji społecznej MOVING, która w zeszłym miesiącu wystąpiła do władz w imieniu swoich członków.

Jaki problem mają Niemcy?

MOVING International Road Safety Association eV, które zobowiązało się do poprawy bezpieczeństwa na drogach poprzez inicjatywy edukacyjne i środki zapobiegania wypadkom w obszarach szkolenia kierowców, edukacji w zakresie bezpieczeństwa na drogach i bezpieczeństwa na drogach, prowadzi kampanię na rzecz uzyskania prawa jazdy (klasy B) z ulgą podatkową. Ma to na celu promowanie mobilności indywidualnej i zmniejszenie obciążeń finansowych, szczególnie dla osób młodych.

Proste – Efektywne – Korzystne

„Posiadanie samochodu nadal ma kluczowe znaczenie dla indywidualnej mobilności. Jednocześnie można przewidzieć, że koszty kwalifikowanego szkolenia na prawo jazdy będą nadal rosły w przyszłości” — wyjaśnia Jörg-Michael Satz, prezes MOVING.

Podkreśla: „Ulga podatkowa mogłaby zauważalnie zmniejszyć to obciążenie finansowe. Uznając szkolenie na prawo jazdy za usługę związaną z gospodarstwem domowym zgodnie z sekcją 35a EStG, podatnicy mogliby odliczyć koszty szkolenia bezpośrednio w zeznaniu podatkowym”. Obniżka podatkowa za udowodnione usługi związane z gospodarstwem domowym wynosi 20% kwalifikowanych wydatków, do maksymalnej kwoty 4000 euro rocznie.

Zdecydowaną zaletą tej zachęty podatkowej jest jej prosta implementacja. Wnioski można składać za pośrednictwem ustalonych procedur rozliczeń podatkowych bez dodatkowego wysiłku biurokratycznego.

Natomiast modele premiowe wiązałyby się ze znacznym obciążeniem administracyjnym.

Konkretny przykład

Osoba ucząca się jazdy z dochodem podlegającym opodatkowaniu w wysokości 18 000 EUR i podatkiem dochodowym w wysokości 1150 EUR płaci 4000 EUR za prawo jazdy. Zgodnie z § 35a EStG mogłaby odliczyć 20% tych wydatków na prawo jazdy, tj. 800 EUR, bezpośrednio od swojego zobowiązania podatkowego. Zmniejszyłoby to jej podatek dochodowy z 1150 EUR do 350 EUR. Gdyby nie istniało zobowiązanie podatkowe, świadczenie mogłoby zostać wykorzystane poprzez płatności z kręgu rodzinnego. Zgodnie z reprezentatywnym badaniem kierowców uczących się jazdy, około połowa wszystkich praw jazdy jest opłacana przez nich samych lub przez osoby trzecie.

Klucz do mobilności i perspektyw zawodowych

Dla wielu osób w Niemczech posiadanie własnego samochodu jest niezbędne do poruszania się w codziennym życiu – zarówno dziś, jak i w przyszłości. Według badania Allensbach „Mobilność i zrównoważony rozwój” (2023) 74% populacji uważa samochód za niezbędny. W dużych miastach, liczba ta wynosi 62%, wzrastając do 84% w regionach wiejskich. Prawo jazdy poszerza również perspektywy zawodowe. W wielu branżach jest to podstawowy wymóg, szczególnie dla kierowców zawodowych, którzy muszą uzyskać dalsze licencje (np. C i D) po uzyskaniu prawa jazdy kategorii B.

Koszty rosną wraz z wymaganiami

Koszt uzyskania prawa jazdy stale rośnie. Według reprezentatywnego badania MOVING2 średnia cena prawa jazdy na samochód (kategoria B ) w 2025 r . wynosi już 3228 € – wzrost o około 5% w porównaniu z rokiem poprzednim.

Głównym powodem tego rozwoju sytuacji jest ciągły niedobór instruktorów nauki jazdy, co znajduje odzwierciedlenie w gwałtownie rosnących wynagrodzeniach. W latach 2019 i 2023 mediana wynagrodzeń w tym zawodzie wzrosła o 21,7% w porównaniu z zaledwie 11,6% w Niemczech . Ponadto inwestycje w przyjazną dla klimatu mobilność powodują wzrost kosztów. Wiele szkół nauki jazdy modernizuje swoje floty, wyposażając je w pojazdy elektryczne i coraz częściej polega na cyfrowych metodach nauki, takich jak symulatory. Rosnące czynsze i koszty energii również obciążają szkoły nauki jazdy i prowadzą do wyższych cen dla kierowców uczących się.

Aktywne kształtowanie zrównoważonej mobilności

MOVING odpowiada na potrzeby mobilnościowe społeczeństwa i oferuje praktyczne rozwiązanie, proponując zachęty podatkowe za uzyskanie prawa jazdy. „Widzimy potrzebę i spodziewamy się zauważalnie pozytywnych efektów, jeśli zostanie wdrożona – zarówno dla mobilności indywidualnej, jak i dla sektora szkół jazdy” – podkreśla Jörg-Michael Satz.

MOVING wysyła zatem wyraźny sygnał dotyczący nowoczesnego, zrównoważonego i niedrogiego szkolenia na prawo jazdy w Niemczech.

Podsumowanie

Czyli Niemcy mają swoje problemy. Zatem, warto pomyśleć jak rozwiązać nasze w logiczny sposób, a nie bez zastanowienia dawać za przykład rozwiązanie z zachodu, które także generują problemy, może nawet większe niż nasze.