Miałeś wypadek lub kolizję to nie pij alkoholu przed przyjazdem Policji!
Ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2600 z późn. zm.) został wprowadzony do ustawy – Prawo o ruchu drogowym nowy, teoretycznie oczywisty i mało znaczący przepis dotyczący zachowania się kierującego pojazdem uczestniczącego w wypadku drogowym jeżeli jest osoba zabita lub ranna.
W przepisie art. 44 w ust. 2 dodano punkt 2a w następującym brzmieniu:
„2a) do czasu przybycia na miejsce wypadku Policji i poddania go badaniu w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu lub obecności środka działającego podobnie do alkoholu powstrzymać się od spożywania alkoholu i środków działających podobnie do alkoholu;”
Przepis ten wchodzi w życie od 1 października 2023 r.
Niby sprawa oczywista, teoretycznie wszyscy wiedzą, że nie powinno się tak postępować, ale w dotychczasowej praktyce kontroli ruchu drogowego powstał niestety problem z osobami, które w celu ukrycia swojego stanu w trakcie wypadku, tuż po nim potrafią na oczach świadków wyjąc z samochodu butelkę alkoholu i ją wypić tłumacząc się silnym stresem pourazowym. W obecnym stanie prawnym takie zachowanie komplikuje postępowanie doprowadzając niejednokrotnie do braku możliwości udowodnienia czy osoba były czy nie była w trakcie wypadku pod wpływem czy po użyciu alkoholu.
Dotychczasowy stan prawny nie powodował odpowiedzialności bezpośredniej za takie postępowanie, a przerzucenie ciężaru dowodowego na organy ścigania zasadniczo zachęcało „kombinatorów” do wykorzystywania problemów dowodowo – interpretacyjnych na swoją korzyść.
Dlatego też warto zwrócić szczególną uwagę nie tylko na przepisy zmienione w ustawie – Prawo o ruchu drogowym, ale przede wszystkim na zmiany jakie zostały wprowadzone w Kodeksie Karnym. Szczególne zmiany nastąpiły w odniesieniu do zasad orzekania kar przez sądy, a więc w odpowiedzialności za popełnione czyny.
Dotychczas orzeczenia mogły być dokonywane na podstawie jednoznacznego wskazania, że sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia. Przedmiotowa zmiana wprowadza jeszcze jedną możliwość. Osoba, która po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, będzie spożywała alkohol lub zażywała środek odurzający zostanie potraktowana tak jak osoba pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Nikt nie będzie już dochodził czy był pijany, czy nie był pijany czy brał środki odurzające czy nie.
Czyli przepis art. 42 § 2 i 3 kodeksu karnego będzie brzmiał następująco:
,, § 2. Sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173 , art. 174 lub art. 177 lub po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający.
§ 3. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 lub art. 355 § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, lub po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. “;
Dla wyjaśnienia:
Art. 174 Kodeksu Karnego to sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym
Art. 173 Kodeksu Karnego to sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach.
Art. 177 Kodeksu Karnego to nieumyślne spowodowanie wypadku drogowego, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała
Będzie to także miało wpływ na sposób orzeczenia kary. Sąd orzekając karę w stosunku do osoby, która wypiła alkohol lub zażywała środki odurzające po wypadku, a przed zbadaniem przez Policję, będzie orzekał z automatu stosował surowszą odpowiedzialność. Będzie tutaj miał zastosowanie przepis art. 178 Kodeksu karnego w następującym brzmieniu.
,, § 1. Skazując sprawcę, który popełnił przestępstwo określone w art. 173 § 1 lub 2, art. 174 lub art. 177 § 1 znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia lub spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający po popełnieniu czynu określonego w art. 173 § 1 lub 2, art. 174 lub art. 177 § 1, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu lub obecności środka odurzającego, sąd orzeka karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę. “,
,, § 1a. Skazując sprawcę, który popełnił przestępstwo określone w art. 173 § 3 lub 4 lub art. 177 § 2, w warunkach określonych w § 1 lub którego dotyczy wskazana w tym przepisie okoliczność, sąd orzeka karę pozbawienia wolności w wysokości nie niższej niż:
- 3 lata, jeżeli następstwem wypadku jest ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby albo następstwem katastrofy jest ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób,
- 5 lat, jeżeli następstwem wypadku albo katastrofy jest śmierć człowieka
– do dwukrotności górnej granicy ustawowego zagrożenia. “,
Czyli podsumowując jeżeli spowodowałeś wypadek, i są w nim ofiary śmiertelne lub ciężko ranni, nawet jak się stresujesz czy długo czekasz na Policję, nie pij żadnego alkoholu ani nie zażywaj środków odurzających. To na pewno Ci nie pomoże, a wręcz przeciwnie na 100 % Ci zaszkodzi.
Przepis ten wchodzi w życie od 1 października 2023 r.