Recydywa w wykroczeniach w ruchu drogowym!
17 września 2022 r. weszło w życie szereg przepisów jednoznacznie podwyższających odpowiedzialność za wykroczenia w ruchu drogowym. Część wprowadzonych wtedy rozwiązań takich jak punkty za wykroczenia w ruchu drogowym liczone na dwa lata czy brak kursów reedukacyjnych redukujących posiadane już punkty zostało już po roku usunięte z porządku prawnego. Jednak niektóre inne pozostały. Są to między innymi podwyższona wysokość grzywien, ale także zasad dodatkowej kary dla osób wielokrotnie popełniających te same wykroczenia w krótkim czasie, czyli tzw. zasada „recydywy”. Tak, tak w wykroczeniach drogowych też taka instytucja występuje i faktycznie niektórzy naprawdę mogą się zdziwić przy kolejnym zatrzymaniu.
Oczywiście jest to rozwiązanie dyscyplinujące i zmuszające do przemyślenia swojego postępowania. Dla niektórych kierowców, np. tych omijających zapory czy półzapory kolejowe może okazać się, że wysokość drugiego mandatu, tego nałożonego w ramach recydywy, przekracza lub dorównuje wartości samochodu, którym to wykroczenie jest popełnione. Dlatego warto zastanowić się dwa razy nad popełnianiem kolejnych wykroczeń.
Ci co dużo jeżdżą i czasami zdarza im się popełniać wykroczenia (tak, nikt nie jest święty) powinni mieć na uwadze te konsekwencje. Strach strachem, ale popatrzmy jak to działa w praktyce. Przede wszystkim nie każde wykroczenie i nie każda grzywna podlega konsekwencjom wynikającym z recydywy. Sprawę tą reguluje art. 38 ustawy Kodeks wykroczeń. Wskazuje on:
„Art. 38 § 1. Ukaranemu co najmniej dwukrotnie za podobne wykroczenia umyślne, który w ciągu dwóch lat od ostatniego ukarania popełnia ponownie podobne wykroczenie umyślne, można wymierzyć karę aresztu, choćby było zagrożone karą łagodniejszą.
§ 2. Kierującemu pojazdem mechanicznym ukaranemu za wykroczenie określone w art. 86 § 1a i 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1 art. 92 § 2, art. 92a § 2, art. 92b, art. 94 § 1 albo art. 97a, który w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania popełnia to samo wykroczenie wymierza się karę grzywny w wysokości nie niższej niż dwukrotność dolnej granicy ustawowego zagrożenia.”
Czyli nie tylko podwójna kara grzywny opisana w § 2, ale zgodnie z § 1 możliwa jest także kara aresztu zamiast grzywny.
Wróćmy jednak do brzmienia artykułu 38. Są w nim wymienione literalnie wykroczenia, których ponowne popełnienie w okresie dwóch lat powoduje powstanie „recydywy”. Oczywiście wymienione są w postaci samych paragrafów, które poniżej tłumaczymy na polski:
- Art. 86
§ 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym,
podlega karze grzywny.
§ 1a. Jeżeli następstwem wykroczenia, o którym mowa w § 1, jest spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia innej osoby, sprawca
podlega karze grzywny w wysokości nie niższej niż 1500 złotych.
§ 2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny w wysokości nie niższej niż 2500 złotych.
- Art. 86b § 1
§ 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, prowadząc pojazd mechaniczny:
- 1) wbrew obowiązkowi nie ustępuje pierwszeństwa pieszemu,
- 2) nie zatrzymuje pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej,
- 3) wyprzedza pojazd na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem,
- 4) omija pojazd, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu,
- 5) narusza zakaz jazdy wzdłuż po drodze dla pieszych lub przejściu dla pieszych,
- Art. 87
§ 1. Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym,
podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych.
- Art. 92
§ 2. Kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu,
podlega karze aresztu albo grzywny.
- Art. 92a
§ 1. Kto, prowadząc pojazd, nie stosuje się do ograniczenia prędkości określonego ustawą lub znakiem drogowym, podlega karze grzywny.
§ 2. Kto, prowadząc pojazd mechaniczny, nie stosuje się do ograniczenia prędkości określonego ustawą lub znakiem drogowym, przekraczając je o ponad 30 km/h,
podlega karze grzywny nie niższej niż 800 złotych.
- Art. 92b Kto, prowadząc pojazd mechaniczny, nie stosuje się do zakazu wyprzedzania określonego ustawą lub znakiem drogowym,
podlega karze grzywny nie niższej niż 1000 złotych.
- Art. 94
§ 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych.
- Art. 97a [Zakazy dotyczące zachowania na przejeździe kolejowym] Uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także kierujący pojazdem, który narusza zakaz:
- 1) objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór na przejeździe kolejowym, wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie zapór lub półzapór zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone, oraz wejścia lub wjazdu na przejazd kolejowy za sygnalizator lub za inne urządzenie nadające sygnały, przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych,
- 2) wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny w wysokości nie niższej niż 2000 złotych.
Jak to zadziała.
Kierujący pojazdem, który przekroczy prędkość w obszarze zabudowanym o 20 km/h otrzyma punkty i mandat karny. Jeżeli to samo wykroczenie popełni w okresie dwóch lat to także otrzyma punkty i mandat w tej samej wysokości. W tym przypadku nie zadziała zasada recydywy. Przyglądając się dokładnie wyżej opisanym wykroczeniom zobaczymy, że zasadę recydywy zastosujemy dopiero do kierujących pojazdami, którzy przekroczą dopuszczalna prędkość o ponad 30 km/h. Oczywiście do zastosowania zasady recydywy może to być dowolne przekroczenie ponad 30 km/h z tym, że wysokość podwójnego mandatu będzie naliczona przy uwzględnieniu podstawowej stawki drugiego mandatu.
Inny przykład to wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem. Kierujący przyłapany po raz pierwszy na takim wykroczeniu otrzyma grzywnę w wysokości nie mniejszej niż 1500 zł. Jeżeli W ciągu dwóch następnych lat ponownie zostanie przyłapany na tym samym wykroczeniu to grzywna nie będzie mogła być niższa niż 3000 zł (czyli dwukrotność dolnego zagrożenia ustawowego).
Zatem jeżdżąc po kraju miejmy to na uwadze, dla własnego bezpieczeństwa i komfortu. Starajmy się tak zachowywać, żeby następne zatrzymanie nie skończyło się tak jak w przypadku jednego z moich znajomych mandatem w wysokości 3000 zł, trzymiesięcznym zatrzymaniem prawa jazdy i dobiciem do 24 punktów za wykroczenia drogowe (jeszcze nie przekroczeniem).
I na koniec pamiętajcie jeszcze jedno. Do niedawna nawet jak przekroczyliście w trakcie kontroli drogowej 24 punkty za wykroczenia w ruchu drogowym, to i tak Policjant nie zatrzymywał Wam prawa jazdy bo musiał jeszcze wprowadzić nałożone punkty do bazy. Dzisiaj technika poszła o krok dalej. Wszyscy Policjanci posiadają już terminale, które pozwalają na bieżące wprowadzanie punktów do ewidencji. Zatem nie zdziwcie się, jak po przekroczeniu 24 punktów od razu zostanie Wam zatrzymane prawo jazdy.