Ciężarówki i wyprzedzanie – co nowego od 1 lipca – UWAGA miłośnicy CARAVANINGU!

W dniu 26 maja 2023 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw. Głównym celem realizowanym przez ustawę jest zniesienie opłat za autostrady na terenie RP. Ale uwaga. Zniesienie opłat dotyczy wyłącznie pojazdów do 3,5 t i wyłącznie na terenie autostrad zarządzanych przez Państwo czyli przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Na tych drogach będzie od pojazdów powyżej 3,5 t będzie pobierana opłata za przejazd ale tylko w formie elektronicznej.

Drugim bardziej kontrowersyjnym elementem tej ustawy, wprowadzonym jako rządowa autopoprawka, jest zakaz wyprzedzania przez pojazdy typu N2 i N3 na autostradzie lub drodze ekspresowej.

Przepis ten brzmi następująco:

Art. 24 ust. 13 Ustawy – Prawo o ruchu drogowym:  

„13. Kierującemu pojazdem kategorii N2 lub N3 , o których mowa odpowiednio w art. 4 ust. 1 lit. b rozporządzenia 2018/858 albo w załączniku nr 2 do ustawy, zabrania się wyprzedzania pojazdu samochodowego na autostradzie i drodze ekspresowej o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku ruchu, chyba że pojazd ten porusza się z prędkością znacznie mniejszą od dopuszczalnej dla pojazdów kategorii N2 lub N3 obowiązującej na danej drodze.

14. Zakazu, o którym mowa w ust. 13, nie stosuje się do wyprzedzania pojazdów wykonujących na drodze prace porządkowe, remontowe lub modernizacyjne wysyłających żółte sygnały błyskowe.”;  

Wyjaśnić należy przede wszystkim co to są pojazdy  N2 lub N3:

Pojazd kategorii N2 to pojazd zaprojektowany i wykonany do przewozu ładunków i mający maksymalną masę całkowitą przekraczającą 3,5 t, ale nieprzekraczającą 12 t;

Pojazd kategorii N3 to pojazd zaprojektowany i wykonany do przewozu ładunków i mający maksymalną masę całkowitą przekraczającą 12 t.

Czyli zakaz wyprzedzania na autostradzie i drodze ekspresowej o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku ruchu dotyczy wyłącznie wszystkich samochodów ciężarowych. Nie dotyczy autobusów i np. Ciągników kołowych kategorii T5 czyli tych o maksymalnej prędkości konstrukcyjnej przekraczającej 40 km/h.

Wyprzedzić też będzie można wysyłający żółte sygnały błyskowe pojazd wykonujący na drodze prace porządkowe, remontowe lub modernizacyjne.

Kolejnego wyjaśnienia wymaga pojęcie „prędkości znacznie mniejszej od dopuszczalnej dla pojazdów N2 i N3

Pojazd poruszający się z prędkością znacznie mniejszą od dopuszczalnej dla pojazdów N2 i N3 pomimo zakazu będzie można wyprzedzić. Tylko jak stwierdzić, że pojazd przed nami porusza się z taką prędkości, i jaka to prędkość.

Zgodnie z wyjaśnieniami przekazanymi przez przedstawicieli Departamentu Transportu Drogowego podczas prac nad projektem znaczna różnica prędkości to już 10 km/h. Taka różnica powoduje, że czas wyprzedzania skraca się do 20 sekund, co gwarantuje sprawność tego manewru.

Powstaje jedynie pytanie jak do takiej oceny podejdą służby kontrolne i w jaki sposób będą tę różnicę kontrolować.

Trzeba jeszcze pamiętać, że oprócz przepisu dotyczącego wyprzedzania do art. 16 ustawy – Prawo o ruchu drogowym został dodany przepis określający zasady poruszania się po drogach wielopasmowych dla pojazdów i zespołów pojazdów o długości powyżej 7 m.

Brzmi to następująco:

„2a. Kierujący pojazdem kategorii N2 lub N3 , o których mowa odpowiednio w art. 4 ust. 1 lit. b rozporządzenia 2018/858 albo w załączniku nr 2 do ustawy, lub zespołem pojazdów o długości ponad 7 m na autostradzie lub drodze ekspresowej o trzech lub więcej wyznaczonych pasach ruchu na jezdni w jednym kierunku jest obowiązany korzystać wyłącznie z dwóch pasów ruchu przeznaczonych dla danego kierunku, znajdujących się najbliżej prawej krawędzi jezdni.”;

Oznacza to ni mniej ni więcej, że jeżeli na autostradzie lub drodze ekspresowej jest więcej niż dwa pasy ruch w jednym kierunku (nie liczymy pasów włączających i skręcających) to ciężarówki (pojazdy kategorii N2 lub N3) nie mogą wyjechać poza dwa skrajne pasy ruchu. Co bardzo ważne dotyczy to także zespołów pojazdów o długości powyżej 7 m, czyli między innymi większości pojazdów ciągnących przyczepę. Warto o tym pamiętać w okresie wakacyjnym jadąc z przyczepą na wakacje.

Co ciekawe w tym drugim przypadku samochody ciężarowe mogą się już wyprzedzać bez ograniczeń pamiętając o zakazie opuszczania dwóch skrajnych prawych pasów.

Warto też pamiętać, że zakaz wyprzedzania opisany powyżej nie dotyczy zespołów pojazdów o długości powyżej 7 m. co za tym idzie mogą one wyprzedzać bez ograniczeń na autostradzie i drodze ekspresowej o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku ruchu.

Trzeba też podkreślić, że zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe nie obowiązuje na drogach innych niż autostrady i drogi ekspresowe o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku ruchu chyba, że znaki stanowią inaczej.

Na koniec warto wskazać, że ustawa została już podpisana przez Prezydenta i opublikowana w dzienniku ustaw pod pozycją 1193.

Przepisy wchodzą w życie 1 lipca 2023 r. czyli już za chwilę.