Już jest! Projekt rozporządzenia w sprawie egzaminowania!
Nareszcie! Jest!
Długo oczekiwany projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach ujrzał światło dzienne.
Projekt wraz z załącznikami można sobie pobrać z naszej strony głównej z prawego paska.
Niestety zgodnie z oczekiwaniami projekt jest bezpośrednim odzwierciedleniem rozporządzenia obowiązującego dzisiaj. Trudno znaleźć różnice w stosunku do obecnego stanu prawnego. Oczywiście różnice te występują. Ministerstwo Infrastruktury nie dało wiele czasu na zgłoszenie uwag. Wiadome jest, że zależy im aby jak najszybciej wydać ten akt prawny, ale jak pisaliśmy wcześniej taki projekt można było przygotować dużo wcześniej i pozwolić na dyskusję np. o zadaniach egzaminacyjnych w zakresie prawa jazdy kategorii C+E i ich realizacji. Obecnie proponowanie wprowadzania jakichkolwiek dużych zmian merytorycznych nie ma większego sensu ponieważ zostaną one odrzucone, ze względu na brak czasu na ich dalsze uzgodnienia. Czas na konsultacje społeczne – 10 dni od daty umieszczenia na portalu RCL jest bardzo krótki. W zasadzie nie daje możliwości na realne zgłoszenie konstruktywnych uwag ponieważ sama analiza projektu, ze względu na jego objętość – 89 stron (51 projekt rozporządzenia, 38 stron załącznik), musi zająć kilka dni. Niestety także z uzasadnienia do projektu nie wynika szczegółowo jakie zmiany merytoryczne zostały wprowadzone do rozporządzenia.
Przejdźmy do omówienia projektu.
Pomimo jednoznacznej informacji o braku zmian merytorycznych w rozporządzeniu nie trudno zauważyć, że dodano nowe, kontrowersyjne wymaganie dla „egzaminatora nadzorującego”, nowe zadanie egzaminacyjne, a także nowy wzór legitymacji egzaminatora.
Nowe wymaganie dla egzaminatora nadzorującego zostało umieszczone w § 3 i brzmi następująco:
„§ 3. W przypadku egzaminu obejmującego zestaw pojazdów egzaminatorem nadzorującym może być egzaminator zatrudniony w ośrodku egzaminowania, który posiada uprawnienie do prowadzenia pojazdu połączonego z przyczepą.”
Ten przepis jednoznacznie świadczy o braku zrozumienia kim jest egzaminator nadzorujący w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego.
Jeżeli zatem jest to wymaganie dla egzaminatora nadzorującego to powinno być ono dołożone do wymagań określonych w §2 rozporządzenia (tak jak jest to obecnie) czyli tutaj:
„2. Egzaminatorem nadzorującym może być egzaminator zatrudniony w ośrodku egzaminowania, który spełnia następujące posiada co najmniej:
1) uprawnienia do przeprowadzania egzaminów państwowych na prawo jazdy kategorii A, B, C, lub D oraz
2) 2-letnie doświadczenie w przeprowadzaniu egzaminów na prawo jazdy w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C, lub D.„
Jeżeli jednak jest to działanie zmierzające do obniżenia wymagań dla egzaminatora nadzorującego i pozostawienia ich wyłącznie w przypadku nadzorowania egzaminów w miejscu egzaminowania, w którym egzaminuje się w zakresie prawa jazdy kategorii E to zapis ten powinien brzmieć inaczej. Powinien odnosić się do miejsca w którym dany egzaminator jest egzaminatorem nadzorującym a nie do nadzorowanych egzaminów. Mając na uwadze wcześniejszą definicję egzaminatora nadzorującego:
„egzaminator zatrudniony w ośrodku egzaminowania, który nadzoruje pracę egzaminatorów i udziela wyjaśnień na uwagi wnoszone przez osoby egzaminowane.”
warto zauważyć, że zwykle jest to jedna osoba w WORD, która nadzoruje pracę wszystkich egzaminatorów, także tych którzy aktualnie przeprowadzają egzaminy pojazdami z przyczepami (E). Oznacza to, że pomimo wyłączenia wymagania w § 2, w miejscu egzaminowania gdzie są przeprowadzane egzaminy kategorii E i tak każdy egzaminator nadzorujący musi posiadać uprawniania do kierowania w zakresie każdej z kategorii E bo wymaga tego zapis § 3.
Jedyne zastosowanie, to rozwiązanie będzie miało w przypadku egzaminatorów nadzorujących zatrudnianych w oddziałach terenowych WORD w których nie przeprowadza się egzaminów w zakresie prawa jazdy E.
Podsumowując w naszej ocenie formalnie egzaminatorem nadzorującym powinien móc zostać tylko doświadczony egzaminator ze wszystkimi uprawnieniami, ale mając na względzie braki kadrowe w WORD można uznać ww. kompromis za właściwy. Pamiętać jednak należy, że przepis jednoznacznie wymaga przeredagowania, a uzasadnienie do rozporządzenia uzupełniania o wyjaśnienie tej zmiany.
Idąc dalej warto zatrzymać się na nowym zadaniu egzaminacyjnym w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A. W dotychczasowym rozporządzeniu zadanie nr 1 przygotowanie do jazdy zawierało w sobie czynność „zdjęcie pojazdu z podpórki i przemieszczenie go przy unieruchomionym silniku,”. Kryteria wykonania tej części zadania także zawarte były w kryteriach do zadania nr 1. W propozycji czynność ta została wyłączona z zadania nr 1 i została opisana jako zadanie nr 11. Będzie ona podlegała osobnej ocenie. Oczywiście będzie też można wykonać dwie próby. Patrząc jednak dalej w tabele opisujące kryteria wykonania poszczególnych zadań Ministerstwo Infrastruktury zdaje się zapomniało o konieczności wykreślenia kryteriów wykonania i oceny tej czynności z zadania nr 1 i dodania kryteriów wykonania i oceny zadania nr 11. Zapomniano także o konieczności dodania tego zadania do arkusza przebiegu egzaminu oraz o dostosowaniu zadań stosowanych na egzaminie dla egzaminatorów.
Co ciekawsze, pozostawienie tego zadania będzie także wymagało korekty:
1) rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 4 marca 2016 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców w zakresie szczegółowych programów szkolenia dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi, motorowerami lub tramwajami umieszczonych w załączniku nr 1,
2) korekty rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2019 r. w sprawie uzyskiwania uprawnień przez instruktorów i wykładowców, opłat oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach, a także stawek wynagrodzenia członków komisji w zakresie zadań stosowanych na egzaminie dla kandydatów na instruktorów nauki jazdy,
3) korekty baz pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie dla egzaminatorów i instruktorów.
Biorąc pod uwagę powyższe zaproponowana zmiana wydaje się nieprzemyślana i przypadkowa. Brak jest jednoznacznego uzasadnienia do jej wprowadzenia. Nie jest to zmiana redakcyjna, a więc jej uzasadnienie powinno znaleźć się w uzasadnieniu do rozporządzenia. Dodatkowo koszty jej wprowadzenia powinny być ujęte w OSR.
Przyglądając się samej redakcji załącznika do rozporządzenia, a w szczególności budowie tabelek nie trudno domyślić się, że zostały one żywcem i bezrefleksyjnie skopiowane z programu „Legalis”, który od zawsze zawiera błąd w tym zakresie. Wymagają one pilnego poprawnego zredagowania bo bez tego naprawdę nie będzie wiadomo jak wykonywać i oceniać wykonanie poszczególnych zadań egzaminacyjnych.
Pozostaje liczyć, że pomimo niewielkiej ilości czasu odpowiednie poprawki zostaną wprowadzone do rozporządzenia.
Chcemy was zapewnić, że pomimo krótkiego czasu Stowarzyszenie Polski Związek Szkoleniowy zdążyło złożyć odpowiednie uwagi i mamy nadzieję, że zostaną one uwzględnione, a ostatecznie projektowane rozporządzenie będzie w miarę przejrzyste i będzie działać już od 1 stycznia 2024 r.