Światła – czy wiemy jak ich używać ?.

Z oczywistych względów do podstawowego wyposażenia pojazdów samochodowych (i nie tylko) należą różnego rodzaju światła. Pozwalają one nam nie tylko na bezpieczne poruszanie się pojazdem zarówno w nocy jak i w dzień, ale także np. we mgle. Dają nam także możliwość właściwego sygnalizowania zamiarów na drodze (tak właśnie zamiarów a nie wykonywanych manewrów) pozwalając w miarę bezkonfliktowo współdziałać w ruchu drogowym. I wszystko byłoby fajnie do momentu kiedy o te właśnie wyposażenie właściwe dbamy i dopóki nie postanowimy używać go niezgodnie z przeznaczeniem lub w niewłaściwych warunkach. Oczywiście w okresie letnim błędy w użytkowaniu (lub nieużytkowaniu) oświetlenia są mniej widoczne i mniej przykre dla pozostałych użytkowników dróg. Dlatego dopiero jak przychodzi okres zimowy, a wieczór i noc zaczynają się już około 15.00 zaczynamy zauważać jak wiele pojazdów jest niesprawnych pod względem oświetlenia i jak wielu kierowców nie potrafi używać oświetlenia lub nie zwraca uwagi na komfort i bezpieczeństwo innych kierowców. Do podstawowych błędów należą nie tylko braki w oświetleniu, ale także użytkowanie niewłaściwych żarówek, włączanie świateł przeciwmgłowych w uzupełnieniu do świateł mijania w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, lub brak regulacji oświetlenia w przypadku obciążenia tyłu pojazdu. W ostatnim czasie dużym problemem są też Ci kierowcy, którzy nie potrafią korzystać z automatu sterującego oświetleniem swojego pojazdu i np. w nocy poruszają się na światłach do jazdy dziennej (bo świecą) bez świateł pozycyjnych z tyłu.   

Przejrzyjmy zatem co o światłach mówi ustawa – Prawo o ruchu drogowym

Zasady używania świateł

  1. Kierujący pojazdem jest obowiązany używać świateł mijania podczas jazdy w warunkach normalnej przejrzystości powietrza.
  2. W czasie od świtu do zmierzchu w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, zamiast świateł mijania, kierujący pojazdem może używać świateł do jazdy dziennej.
  3. W czasie od zmierzchu do świtu, na nieoświetlonych drogach, zamiast świateł mijania lub łącznie z nimi, kierujący pojazdem może używać świateł drogowych, o ile nie oślepi innych kierujących albo pieszych poruszających się w kolumnie. Kierujący pojazdem, używając świateł drogowych, jest obowiązany przełączyć je na światła mijania w razie zbliżania się:
    1. pojazdu nadjeżdżającego z przeciwka, przy czym jeżeli jeden z kierujących wyłączył światła drogowe – drugi jest obowiązany uczynić to samo;
    2. do pojazdu poprzedzającego, jeżeli kierujący może być oślepiony;
    3. pojazdu szynowego lub komunikacji wodnej, jeżeli poruszają się w takiej odległości, że istnieje możliwość oślepienia kierujących tymi pojazdami.
  4. Na drodze krętej, oznaczonej odpowiednimi znakami drogowymi, kierujący pojazdem może używać przednich świateł przeciwmgłowych od zmierzchu do świtu, również w warunkach normalnej przejrzystości powietrza.
  5. Pierwszych trzech zasad nie stos stosuje się do kierującego pojazdem, który nie jest wyposażony w światła mijania, drogowe lub światła do jazdy dziennej. Kierujący takim pojazdem w czasie od zmierzchu do świtu lub w tunelu jest obowiązany używać świateł stanowiących obowiązkowe wyposażenie pojazdu.
  6. Powyższe zasady stosuje się odpowiednio podczas zatrzymania pojazdu, wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego. Jeżeli zatrzymanie trwa ponad 1 minutę, dopuszcza się wyłączenie świateł zewnętrznych pojazdu, o ile na tym samym pasie ruchu, przed tym pojazdem i za nim, stoją inne pojazdy.
  7. Kierujący pojazdem silnikowym lub szynowym, w warunkach niedostatecznej widoczności, podczas zatrzymania niewynikającego z warunków ruchu lub przepisów ruchu drogowego oraz podczas postoju, jest obowiązany używać świateł pozycyjnych przednich i tylnych lub świateł postojowych. W pojeździe niezłączonym z przyczepą oraz w zespole pojazdów o długości nieprzekraczającej 6 m dopuszcza się włączenie świateł postojowych jedynie od strony środka jezdni.
  8. Podczas zatrzymania lub postoju, w miejscu oświetlonym w stopniu zapewniającym widoczność pojazdu lub znajdującym się poza jezdnią i poboczem, wszystkie światła pojazdu mogą być wyłączone. Nie dotyczy to pojazdu szynowego oraz pojazdu, na którym znajduje się urządzenie lub ładunek, wystające poza pojazd i wymagające oznaczenia odrębnymi światłami.
  9. Światło oświetlające przedmioty przydrożne (szperacz) może być włączone tylko podczas zatrzymania lub postoju, pod warunkiem że nie oślepi innych uczestników ruchu. Ograniczenie to nie dotyczy pojazdu uprzywilejowanego.

A teraz kierunkowskazy

  1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru.
  2. W przypadku gdy pojazd nie jest wyposażony w kierunkowskazy, kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu przez wyciągnięcie ręki w stronę zamierzonej zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu.

Ostrzeganie

  1. Kierujący pojazdem może używać sygnału dźwiękowego lub świetlnego, w razie gdy zachodzi konieczność ostrzeżenia o niebezpieczeństwie.
  2. Zabrania się:
    1. nadużywania sygnału dźwiękowego lub świetlnego;
    2. używania sygnału dźwiękowego na obszarze zabudowanym, chyba że jest to konieczne w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem;
    3. ostrzegania światłami drogowymi w warunkach, w których może to spowodować oślepienie innych kierujących.

Światła, a trudne warunki ruchu

  1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza, spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a ponadto:
    1. kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany:
      • włączyć światła mijania lub przeciwmgłowe przednie albo oba te światła jednocześnie,
      • poza obszarem zabudowanym podczas mgły dawać krótkotrwałe sygnały dźwiękowe w czasie wyprzedzania lub omijania;
    2. kierujący innym pojazdem niż pojazd, o którym mowa w pkt 1, jest obowiązany:
      • włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony,
      • korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe, jechać jak najbliżej krawędzi jezdni i nie wyprzedzać innego pojazdu.
  2. Obowiązek używania świateł dotyczy kierującego pojazdem także podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego.
  3. Kierujący pojazdem może używać tylnych świateł przeciwmgłowych, jeżeli zmniejszona przejrzystość powietrza ogranicza widoczność na odległość mniejszą niż 50 m. W razie poprawy widoczności kierujący pojazdem jest obowiązany niezwłocznie wyłączyć te światła.

Zatem przepisy dotyczące używania świateł zewnętrznych pojazdów są jednoznaczne. Ich interpretacja nie powinna być trudna, a każdy jeżdżący zdroworozsądkowo kierowca powinien rozumieć dlaczego należy je stosować.

Niestety niejednokrotnie spotykamy się z kierowcami, którzy to, że nie mają sprawnych świateł, odkrywają dopiero wtedy kiedy nagle zjadą z oświetlonych dróg gdzie inni użytkownicy, ani oświetlenie ulic nie doświetlają widoku. Wtedy okazuje się nagle, że nic nie widzę. W większości ludzie ci nie mają żadnych zapasowych żarówek, ani umiejętności ich wymiany.

Trzeba też zauważyć, że na naszych drogach pojawiło się też wielu kierowców z tzw. krajów trzecich, którzy próbują przenosić na nasze drogi swoje przyzwyczajenia i przepisy. Niejednokrotnie widzimy kierowców znanych firm nie – taksówkowych, którzy zamiast wymienić spaloną żarówkę w świetle mijania włączają przednie światła przeciwmgłowe. Pomyślimy, że to lenistwo, ale nie okazuje się, że w niektórych krajach takie zachowanie jest dozwolone przepisami. Dlatego też należy rozważyć, czy kierowcy wykonujący u nas pracę nie powinni pomimo wszystko (uwarunkowania konwencji) zapoznać się z obowiązującymi w Polsce zasadami poprzez np. egzamin teoretyczny.

Warto też w trakcie nauki jazdy pokazać do czego służy korektor oświetlenia, jak używać automatyki do zmiany świateł, czym się różnią światła do jazdy dziennej od świateł mijania i świateł pozycyjnych.

Powiecie, że to już jest w trakcie nauki jazdy. Ale patrząc po efektach wydaje się, że zbyt mało dobitnie jest to przekazywane, bo zbyt często na drodze widzimy problemy z tym związane.

Warto też podkreślić, że zadanie egzaminacyjne z przygotowania do jazdy polegające na sprawdzeniu poszczególnych świateł jest ważne dla naszego bezpieczeństwa.