Jesteś instruktorem w innym kraju – uzyskaj polskie uprawnienia instruktora nauki jazdy!
Już od dwudziestu lat jesteśmy w Unii Europejskiej. Wielu z nas w pogoni za lepszym życiem, lepszymi zarobkami czy przygodą wyruszyło w świat, obierając sobie często za nowe miejsce do życia inny kraju należący do Unii Europejskiej. Zmieniając miejsce zamieszkania jednak zwykle nie zmieniamy swoich zainteresowań i dlatego duża część z tych którzy zamieszkali za granicą także tam rozpoczęła lub kontynuowała swoją przygodę z nauką jazdy, a ściślej z wykonywaniem zawodu instruktora nauki jazdy lub egzaminatora. Po kilku lub kilkunastu latach część tych osób postanowiła wrócić do Polski. Ci co posiadali w Polsce uprawnienia czy to instruktora czy egzaminatora w zasadzie nie mają problemu z ich odnowieniem czy przedłużeniem. Kłopoty zaczynają się dopiero jeżeli te uprawnienia zostały uzyskane w innym kraju Unii Europejskiej. Poszukiwania informacji na forach internetowych czy w mediach społecznościowych najczęściej przynoszą informację, że uzyskanych za granicą uprawnień instruktora czy egzaminatora nie można w Polsce wykorzystywać i żeby tutaj wykonywać jeden z tych zawodów niezbędne jest ponowne ukończenie kursu i zdanie państwowego egzaminu.
I tu trzeba od razu powiedzieć, że nie jest to prawda.
Podobnie jak w przypadku prawa jazdy, uprawnienia i kwalifikacje wynikające z zawodów regulowanych (a takimi są instruktor czy egzaminator) są uznawane pomiędzy poszczególnymi krajami UE. W przypadku kwalifikacji instruktora i egzaminatora jest trochę inaczej niż w przypadku prawa jazdy. Aby wykonywać te zawody w Polsce trzeba przejść przez procedurę uznania uprawnień.
Regulują to przepisy ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz.U. z 2023 r. poz. 334 z późn. zm.).
Tytuł sugeruje, że chodzi tu wyłącznie o Państwa Unii Europejskiej, ale dotyczy to także uprawnień uzyskanych w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) (Islandia, Liechtenstein, Norwegia) – stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederacji Szwajcarskiej.
W celu uznania uprawnień instruktora lub egzaminatora należy złożyć odpowiedni wniosek do Ministerstwa Infrastruktury.
Do wniosku dołącz dokumenty potwierdzające kwalifikacje (np. wykształcenie, doświadczenie zawodowe), sporządzone w języku polskim lub wraz z kopią tłumaczenia na język polski w tym w szczególności:
- Dokument potwierdzający tożsamość
- Dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie
- Dokument z informacją o odbytym programie kształcenia
- Dyplomy, świadectwa, certyfikaty, zaświadczenia i inne dokumenty potwierdzające ukończenie kursów, szkoleń
- Dokument z informacją o programie ukończonych kursów, szkoleń
- Świadectwo potwierdzające doświadczenie zawodowe
- Dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego
- Dokument potwierdzający uprawnienia wnioskodawcy do wykonywania zawodu regulowanego
- Dokument potwierdzający spełnienie wymogów dotyczących niekaralności
- Dokument potwierdzający brak zakazu wykonywania zawodu
- Dokument potwierdzający brak zawieszenia prawa wykonywania zawodu
- Dokument potwierdzający odpowiedni stan zdrowia
- Oświadczenie potwierdzające znajomość języka polskiego w stopniu niezbędnym do wykonywania zawodu regulowanego
- Dowód wniesienia opłaty
Urząd sprawdzi też, czy twoje kwalifikacje uzyskane za granicą są odpowiednie do wykonywania zawodu regulowanego w Polsce. W uzasadnionych przypadkach, urząd może wystąpić o dodatkowe informacje do państwa członkowskiego UE, w którym dokument potwierdzający kwalifikacje został wydany lub do ośrodka wsparcia funkcjonującego w państwie członkowskim.
- Urzędnik na podstawie kompletu dokumentów stwierdzi, że:
- a) masz odpowiednie kwalifikacje do uznania kwalifikacji zawodowych
- b) nie masz odpowiednich kwalifikacji do uznania kwalifikacji zawodowych
- c) musisz odbyć staż adaptacyjny lub przystąpić do testu umiejętności, jeśli twoje kwalifikacje są niepełne.
W przypadku instruktorów i egzaminatorów odbycie stażu adaptacyjnego może być konieczne ze względu na różnice zarówno w programach szkolenia jaki sposobach i zasadach szkolenia i egzaminowania. Staż adaptacyjny odbędziesz w WORD lub w wybranym Ośrodku Szkolenia Kierowców. Ty ponosisz koszty odbywania stażu adaptacyjnego lub przystąpienia do testu umiejętności. Opinia opiekuna stażu są podstawą, żeby urząd stwierdził wyrównanie różnic i wydał decyzję o uznaniu kwalifikacji.
W przypadku Instruktorów i Egzaminatorów dotychczas nie było wymagane zdawanie polskich egzaminów w procedurze uznawania kwalifikacji.
Ostatecznie otrzymasz od Ministra Infrastruktury decyzję o uznaniu kwalifikacji.
W zależności czy jesteś instruktorem czy egzaminatorem z decyzją zgłosisz się odpowiednio do Starosty lub do Marszałka Województwa właściwych ze względu na Twoje obecne miejsce zamieszkania i uzyskasz wpis do ewidencji instruktorów nauki jazdy lub do ewidencji egzaminatorów.
Opłata za procedurę uznania uprawnienia wynosi 35 procent minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w roku wydania legitymacji. W 2024 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4242 zł do 30 czerwca, a od 1 lipca 4300 zł (1505 zł).
Czas oczekiwania na załatwienie procedury to maksymalnie 3 miesiące.
Wydaje się, że ta procedura jest skomplikowana, ale warto przez nią przejść ze względu np. na zachowanie ciągłości doświadczenia w prowadzeniu szkolenia. Jest to niezbędne ponieważ jeżeli chcesz otworzyć własny ośrodek szkolenia kierowców to musisz spełniać warunek posiadania udokumentowanej 3-letniej praktyki w szkoleniu kandydatów na kierowców.
Niestety w przypadku krajów trzecich nie jest już tak „różowo”. W większości przypadków uprawnienia trzeba będzie w Polsce uzyskać od nowa.