Zmiana pasa ruchu – mały ruch kierownicą, duże zamieszanie na drodze
Zmiana pasa ruchu to czynność podstawowa na drodze. Bez umiejętności jej sprawnego i bezpiecznego wykonania nikt nie powinien uzyskać prawa jazdy. Niestety wielu kierowców pomimo, że te uprawnienia posiada, nie potrafi tak skoordynować wszystkich wykonywanych podczas jazdy czynności, aby zmieniając pas nie spowodować zamieszania na drodze. Jak wiemy wykonanie tego manewru wymaga nie tylko wiedzy o przepisach ruchu drogowego, ale także logicznego myślenia i umiejętności oceny sytuacji na drodze zarówno przed sobą jak, za sobą jak i po bokach pojazdu. Niektórym niekiedy trudno odpuścić wykonanie manewru i do końca brną w skazaną na niepowodzenie sytuację. Niestety przy zmianie pasa ruchu występuje także zjawisko rywalizacji – „Ty nie będziesz jechał pierwszy tylko ja”, albo „To ja będę pierwszy a nie ty”. Nie mają w tym przypadku zastosowania, żadne racjonalne przesłanki. Niekiedy „wepchnięcie się” przed ostatni jadący samochód urasta do rangi konieczności czy obowiązku. Nie ma też znaczenia czy zaraz po zmianie pasa ruchu zamierzam skręcić w poprzeczną ulicę wyhamowując tego przed którego wjechałem.
Bardzo często zachowania te są związane z błędną interpretacją obowiązujących przepisów, a najczęściej z przeświadczeniem, że pojazd z włączonym kierunkowskazem ma pierwszeństwo lub powinien być wpuszczony „bo włączył kierunkowskaz”.
Nic bardziej mylnego.
Ale przyjrzyjmy się przepisom. Zagadnienie zmiany kierunku i pasa ruchu reguluje przede wszystkim art. 22 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. Odnośnie zmiany pasa ruchu mamy tam następujące wskazania.
1. Kierujący pojazdem może zmienić kierunek jazdy lub zajmowany pas ruchu tylko z zachowaniem szczególnej ostrożności.
4. Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać, z wyjątkiem ust. 4a i 4b, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas ruchu z prawej strony.
No i wyjątki:
O wyjątkach od tych reguł pisaliśmy już tutaj
W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż jednym pasem ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy pasem ruchu z powodu wystąpienia przeszkody na tym pasie ruchu lub jego zanikania, kierujący pojazdem poruszający się sąsiednim pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasa ruchu umożliwić jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów, znajdującym się na takim pasie ruchu, zmianę tego pasa ruchu na sąsiedni, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy.
W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy dwoma pasami ruchu z powodu przeszkód na tych pasach ruchu lub ich zanikania, jeżeli pomiędzy tymi pasami ruchu znajduje się jeden pas ruchu, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy, kierujący pojazdem poruszający się tym pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasów ruchu umożliwić zmianę pasa ruchu jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z prawej strony, a następnie jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z lewej strony.
A teraz najważniejsze:
Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru.
W przypadku gdy pojazd nie jest wyposażony w kierunkowskazy, kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu przez wyciągnięcie ręki w stronę zamierzonej zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu.
Dlatego też powinniśmy pamiętać, że chcąc zmienić pas najpierw pomyślmy o włączeniu kierunkowskazu, potem oceńmy sytuację na pasie na który zamierzamy wjechać i za nim rozpoczniemy manewr upewnijmy się że nikomu nie zajedziemy drogi. Pamiętajmy także o patrzeniu przed siebie. Przy większej liczbie pasów ruchu trzeba jeszcze pamiętać, że ten wjeżdżający z prawej ma pierwszeństwo.
Bardzo ważna jest rozwaga i logiczne myślenie. Nie zmieniajcie pasa gwałtownie, nie róbcie tego w ostatniej chwili i przez trzy pasy. ODPUŚĆCIE nawet jak mielibyście nadrobić parę kilometrów. No i obserwujcie zawczasu znaki drogowe i nawigację. Niestety jak pokazuje praktyka niejednokrotnie głupia – nieprawidłowa zmiana pasa ruchu powoduje, że ci „z tyłu” muszą gwałtownie hamować, co niejednokrotnie wiąże się z powstaniem sytuacji kolizyjnej. Oczywiście ten co ją wywołał dawno już sobie pojechał, a jej uczestnicy pozostają z problemem na drodze.
Ważne aby pamiętać, że włączony kierunkowskaz nie jest prawem pierwszeństwa tylko informacją o zamiarze.
Warto też zauważyć, ze szczególne warunki zmiany pasa ruchu przez pojazd występują w przypadku autobusu. Instruuje nas tutaj art. 18 ustawy – Prawo o ruchu drogowym.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do oznaczonego przystanku autobusowego (trolejbusowego) na obszarze zabudowanym, jest obowiązany zmniejszyć prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić kierującemu autobusem (trolejbusem) włączenie się do ruchu, jeżeli kierujący takim pojazdem sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na jezdnię.
2. Kierujący autobusem (trolejbusem), o którym mowa w ust. 1, może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub na jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Kierowcy osobówek powinni pamiętać, że w takim przypadku autobus nie ma bezwzględnego pierwszeństwa, ale mimo to mają obowiązek umożliwienia mu włączenia się do ruchu. Trzeba wiedzieć, że tym autobusem jedzie kilkadziesiąt osób, które tak jak i my chcą dotrzeć do domu. Dzięki temu, że jadą autobusem, a nie samochodem to mamy tych kilkadziesiąt pojazdów na drodze mniej i mniejsze korki.
Ważne jest też, żeby kierowcy autobusów przeczytali drugą część przepisu, który tak chętnie wykorzystują zmieniając pas ruszając z przystanku. Niestety nie mają bezwzględnego pierwszeństwa i mogą wjechać na sąsiedni pas ruchu dopiero po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. O tym fakcie bardzo często zapominają ruszając z przystanku bez upewnienia się i zmuszając jadących pasem ruchu do gwałtownego hamowania.
Mając na względzie wszystkie te powyższe zasady po raz kolejny należy wskazać, że nic nas nie zwalnia z logicznego myślenia. Pamiętajcie o ograniczeniach innych kierowców. Zmieniając pas ruchu nie wjeżdżajcie bezpośrednio pod jadącą ciężarówkę bo jej kierowca ma prawo nie widzieć co się dzieje metr od przodu jego pojazdu. W szczególności jeżeli stoi w korku na swoim pasie ruchu, a wy zamierzacie wjechać przed niego w połowie pasa włączania się do ruchu.
No i na koniec. Pamiętajcie pas włączania się do ruchu jest po to, żeby ułatwić nam włączanie się do ruchu np. na autostradzie. Nie blokujcie go w połowie próbując zmienić pas tylko dojedźcie do jego końca i korzystając z jazdy na suwak włączcie się spokojnie do ruchu. To ułatwi życie wszystkim i przyczyni się do zmniejszenia korków.